Na czym polega badanie EEG i kiedy warto je wykonać? Sprawdź najważniejsze informacje

EEG to szybkie, bezbolesne i bezpieczne badanie, które rejestruje aktywność elektryczną mózgu i pomaga wykryć m.in. padaczkę, zaburzenia snu czy przyczyny omdleń. Trwa zwykle 40–45 minut, nie wymaga specjalnych przygotowań i można je wykonać u dzieci oraz kobiet w ciąży. Poniżej znajdziesz najważniejsze fakty: na czym polega EEG, kiedy warto je zrobić, jak wygląda przebieg i co oznaczają wyniki.

Przeczytaj również: Co to jest kręgoszczelina?

Na czym polega badanie EEG?

EEG (elektroencefalografia) rejestruje bioelektryczną czynność mózgu za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy. Aparat zapisuje fale mózgowe, które odzwierciedlają pracę neuronów w spoczynku i podczas prostych aktywacji.

Przeczytaj również: Ćwiczenia na rotatory barku

Standardowo wykorzystuje się 19–21 elektrod rozmieszczonych zgodnie z międzynarodowym systemem 10–20. Elektrody nie przewiercają skóry – przewodzą sygnał dzięki żelowi lub pastom kontaktowym.

Przeczytaj również: Zerwanie więzadeł krzyżowych

Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne. Nie wprowadza się prądu do organizmu – urządzenie jedynie odbiera sygnały wytwarzane naturalnie przez mózg.

Kiedy warto wykonać EEG?

EEG ma kluczowe znaczenie, gdy potrzebna jest ocena czynności mózgu w sytuacjach, które mogą wiązać się z zaburzeniami pracy neuronów. Wskazania obejmują m.in.:

• padaczkę i napady drgawkowe – rozpoznanie, różnicowanie, monitorowanie leczenia;
• omdlenia, utraty przytomności, zaburzenia świadomości – poszukiwanie przyczyny neurologicznej;
• nawracające bóle głowy o niejasnym podłożu – gdy wywiad sugeruje komponentę napadową;
• zaburzenia snu – podejrzenie napadów nocnych, parasomnii, nadmiernej senności o niejasnej etiologii;
• zmiany zachowania, epizody „wyłączeń”, trudności z koncentracją – gdy pojawia się podejrzenie napadów nieświadomości;
• stan po urazie głowy lub zatruciu – ocena globalnej czynności mózgu;
• monitorowanie leczenia neurologicznego – ocena skuteczności terapii przeciwpadaczkowej.

Jeśli powyższe objawy pojawiły się u Ciebie lub Twojego dziecka, rozważ Badanie EEG w Kielcach w sprawdzonym ośrodku.

Jak wygląda przebieg EEG krok po kroku?

Badanie zwykle trwa około 40–45 minut i odbywa się w pozycji leżącej lub półleżącej. Technik oczyszcza skórę głowy w punktach pomiarowych i umieszcza elektrody w czepku lub pojedynczo, używając żelu przewodzącego.

Po wstępnej rejestracji spoczynkowej wykonuje się metody aktywacji, które pomagają ujawnić ewentualne nieprawidłowości: krótką hiperwentylację (głębokie, szybkie oddychanie), fotostymulację (błyski światła o różnych częstotliwościach) oraz naprzemienne otwieranie i zamykanie oczu. W trakcie proszona/proszony jesteś o bezruch i relaks.

Po zakończeniu technik zdejmuje elektrody, a na skórze może pozostać niewielka ilość żelu – łatwo się zmywa. Bezpośrednio po badaniu można wrócić do codziennych czynności.

Czy EEG jest bezpieczne?

Tak. EEG jest bezpieczne dla dorosłych, dzieci i kobiet w ciąży. Nie wiąże się z promieniowaniem, nakłuciami ani podawaniem środków kontrastowych. U części osób hiperwentylacja może spowodować krótkotrwałe zawroty głowy lub mrowienie – to zjawisko przemijające. Fotostymulacja bywa niewskazana u pacjentów z nadwrażliwością na światło; o ewentualnych ograniczeniach informuje personel.

Jak przygotować się do EEG?

W większości przypadków nie ma potrzeby specjalnego przygotowania. Możesz normalnie jeść i pić. W dniu badania umyj włosy (bez kosmetyków stylizujących), aby poprawić przewodzenie. Zabierz listę przyjmowanych leków – nie odstawiaj ich samodzielnie bez zalecenia lekarza, zwłaszcza leków przeciwpadaczkowych.

U dzieci pomocne są: wyspany opiekun, ulubiony koc czy maskotka. Jeśli badanie ma obejmować sen, zapytaj wcześniej o ewentualną potrzebę skrócenia nocy lub drzemki.

Co widać w EEG i jak interpretować wynik?

W zapisie EEG specjalista ocenia częstotliwość, amplitudę i symetrię fal oraz obecność czynności nieprawidłowych (np. iglic, zespołów ostrych fal), które mogą wskazywać na padaczkę lub inne zaburzenia czynności mózgu. Ważny jest kontekst kliniczny: objawy, wywiad, leki, czas od napadu.

Wynik opisuje neurolog lub lekarz z doświadczeniem w elektroencefalografii. EEG samo w sobie nie jest diagnozą – stanowi element układanki obok badania neurologicznego i ewentualnych badań obrazowych. Prawidłowy zapis nie wyklucza padaczki, a nieprawidłowy nie zawsze ją potwierdza; decyzję terapeutyczną podejmuje lekarz na podstawie całości danych.

EEG a inne badania – kiedy je łączyć?

EEG uzupełnia obrazowanie mózgu (np. MRI lub TK). Obrazowanie pokazuje budowę, a EEG – czynność. Przy napadach drgawkowych, utratach przytomności czy przewlekłych bólach głowy często zaleca się oba badania, aby jednocześnie ocenić strukturę i funkcję układu nerwowego.

Najczęstsze pytania pacjentów

• Czy można prowadzić po EEG? – Tak, badanie nie upośledza sprawności. Wyjątkiem są zalecenia indywidualne po napadzie lub przy ciężkiej senności.
• Czy aparat „puszcza prąd”? – Nie. Elektrody tylko rejestrują sygnały mózgowe.
• Czy wynik jest od razu? – Wstępny zapis powstaje od razu, ale opis specjalisty może wymagać czasu.
• Czy makijaż lub lakier do włosów przeszkadzają? – Kosmetyki na włosach pogarszają kontakt elektrod, dlatego zrezygnuj z nich w dniu badania.

Kto powinien zgłosić się pilnie?

Pilnej oceny wymagają: pierwszy w życiu napad drgawkowy, nawracające omdlenia z urazami, nagłe zaburzenia mowy lub świadomości, drgawki u dziecka z gorączką o niejasnym źródle. W takich sytuacjach skontaktuj się z lekarzem, a w razie potrzeby udaj się na SOR.

Kluczowe korzyści z EEG – krótkie podsumowanie

EEG to szybka, dostępna i bezpieczna metoda oceny pracy mózgu. Pomaga wykryć zaburzenia napadowe, różnicować przyczyny omdleń i bólów głowy oraz monitorować leczenie. Nie wymaga specjalnego przygotowania, a badanie trwa niespełna godzinę. Jeśli masz objawy sugerujące zaburzenia czynności mózgu, umów EEG po konsultacji z lekarzem.